Faalangst en de examens: hoe je ermee omgaat in deze spannende periode

De weken voor de eindexamens of andere belangrijke toetsen kunnen aanvoelen als een snelkookpan. Boeken stapelen zich op, de klok lijkt sneller te tikken, en de druk van ‘moeten presteren’ hangt als een donderwolk boven je hoofd. Voor veel studenten en scholieren is deze periode niet alleen stressvol, maar ook een trigger voor iets wat dieper ligt: faalangst.

Wat is faalangst eigenlijk?

Faalangst is de angst om niet te voldoen aan verwachtingen: die van jezelf, van je ouders, docenten, of zelfs klasgenoten. Het is die verlammende gedachte: “Wat als ik het verknal?” Deze angst kan zich op verschillende manieren uiten: een black-out tijdens een toets, nachten vol piekeren, lichamelijke klachten zoals hoofdpijn of buikpijn, of het vermijden van studeren omdat je bang bent dat het toch niet goed genoeg zal zijn.

Waarom komt het juist nu zo sterk naar voren?

Examens staan vaak symbool voor een meetmoment: ben je goed genoeg, heb je het allemaal begrepen, heb je hard genoeg gewerkt? En hoewel toetsen objectief bedoeld zijn, voelt het voor veel leerlingen alsof hun waarde als persoon wordt gemeten. Als je daarbij perfectionistisch bent of weinig zelfvertrouwen hebt, kan de faalangst snel groeien.

Wat kun je doen tegen faalangst?

Gelukkig zijn er manieren om met faalangst om te gaan – het hoeft je niet te verlammen. Hier zijn een paar concrete tips:

1. Herken je gedachten en daag ze uit
   Als je jezelf hoort denken: “Ik ga dit nooit kunnen”, vraag jezelf dan af: is dat waar? Heb je bewijs? Je hebt al veel toetsen gehaald, je hebt je voorbereid. Gedachten zijn geen feiten.
2. Maak een haalbare planning
   Door je studietijd goed in te delen, krijg je overzicht. En overzicht zorgt voor rust. Plan ook pauzes in, want je hersenen hebben tijd nodig om te verwerken.
3. Focus op inspanning, niet op resultaat
   In plaats van te denken: “Ik moet een 8 halen”, kun je beter denken: “Ik ga mijn best doen om dit hoofdstuk goed te begrijpen.” Je hebt niet alles in de hand, maar wel hoe je je inzet.
4. Praat erover
   Faalangst wordt zwaarder als je het alleen draagt. Praat erover met iemand die je vertrouwt: een ouder, mentor, vriend of leerlingbegeleider. Je bent zeker niet de enige.
5. Ontspan bewust
   Ademhalingsoefeningen, mindfulness, wandelen, sporten… alles wat je helpt om je hoofd leeg te maken, is welkom. Rust is geen tijdverlies, het is een investering in jezelf.

Jij bent meer dan je cijfers

Tot slot: onthoud dat je waarde niet wordt bepaald door een toets of een cijferlijst. Jij bent veel meer dan dat. Een examen is belangrijk, maar het definieert niet wie jij bent als persoon. Laat de angst er zijn, maar laat het niet de regie nemen.

Succes met de komende examens en wees mild voor jezelf. Je hoeft het niet perfect te doen. Alleen maar je best.

Heb je nood aan extra ondersteuning in deze periode? Neem dan contact op via dit formulier en samen bekijken we hoe ik je het best kan helpen! Wist je trouwens dat ik faalangstcoach ben bij praktijk Mirae? Check de website hier en plan meteen een kennismaking in via de agenda. Je bent meer dan welkom!